Fikri ve sınai ne demektir öncelikle bu soruyu cevaplamakla başlayalım.
Fikri haklar; ilim-edebiyat eserleri, musiki eserleri, güzel sanat eserleri ve sinema eserlerinden doğan haklar ile bunlara bağlı komşu hakları kapsar.
Sınai haklar; marka, coğrafi işaret ve geleneksel ürün adları, tasarım, patent ve faydalı modeller ve benzer modellere ilişkin hakları ifade etmektedir.
Fikri ve sınaî haklar yedi temel grup içinde ele alınmaktadır:
Fikir-Sanat eserleri, entegre devre topografyaları, yeni bitki çeşitleri üzerindeki ıslahçı haklar, patent endüstriyel tasarım, coğrafi işaretler ve marka’dır.
Fikir-Sanat Eserleri: Bütün fikir – sanat eserleri fikri ve sınai haklara sahip olan ve bu hakların yaratıcısına ait olması gereken tescili bu şekilde yapılması gereken haklardır. Fikri ve sınai mülkiyet hukuku tarafından korunmaktadır.
Entegre Devre Topografyaları: Entegre devre topografyalarının fikri ve sınai haklar kapsamında fikri ve sınai mülkiyet hukuku sayesinde korunmasını sağlar ve fikri ve sınai mülkiyet hakları nelerdir sorusuna konu olan başlıklardan birisidir.
Yeni Bitki Çeşitleri Üzerindeki Islahatçı Haklar: Fikri ve sınai haklara dâhil olan diğer bir ana gruptur.
Patent: Patent bir ürünün bir birey veya kurumsal yapıya ait olduğunu gösteren aynı zamanda o ürünün özgün olduğunu gösteren bir koruma türüdür.
Endüstriyel Tasarımlar: Endüstriyel tasarımlar patenti alınan fikirlerin tamamen tasarıma dönüşmesi ve üretime hazır hale gelmesi endüstride üretilmesi kapsamlarına dayanarak fikri ve sınai hakları olan bir gruptur.
Fikri ve sınai mülkiyet hukuku kapsamınca patent veya tescil sahibi birey ya da kurumsal yapıya ait olarak korunur. Korunması belirli süreler içerisinde devam eder ve yenileme yapılarak süreler uzatılarak koruma devam ettirilebilir.
Coğrafi İşaretler: Fikri ve sınai mülkiyet hukuku kapsamınca yasalara dayanarak koruma sağlanır.
Marka: Belirli bir kişiye veya kurumsal bir şirkete tescili yapıldığı zaman fikri ve sınai hakları olan ve fikri ve sınai mülkiyet hukuku tarafından yasalara dayanarak bu hakların korunduğu 7 temel ana başlıktan bir tanesidir. Koruması belirli süreler boyunca fikri ve sınai mülkiyet hukuku kapsamında devam eder.
5846 Sayılı Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunu ise, fikir ve sanat eserlerini meydana getiren eser sahipleri ile bu eserleri icra eden veya yorumlayan icracı sanatçıların, seslerin ilk tespitini yapan fonogram yapımcıları ile filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren yapımcıların ve radyo televizyon kuruluşlarının ürünleri üzerindeki manevi ve mali haklarını, bu haklara ilişkin tasarruf esas ve usullerini, yargı yollarını ve yaptırımları ile kültür bakanlığının görev, yetki ve sorumluluğunu kapsamaktadır.
6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ise, Bu Kanunun amacı; marka, coğrafi işaret, tasarım, patent, faydalı model ile geleneksel ürün adlarına ilişkin hakların korunması ve bu suretle teknolojik, ekonomik ve sosyal ilerlemenin gerçekleştirilmesine katkı sağlamaktır. Bu Kanun; marka, coğrafi işaret, tasarım, patent, faydalı model ile geleneksel ürün adlarına ilişkin başvuruları, tescil ve tescil sonrası işlemleri ve bu hakların ihlaline dair hukuki ve cezai yaptırımları kapsar.