3 Ekim 2015 tarihinde yine bu köşede Karaman Gayr-ı Müslimleri adlı bir yazı yazmış idim.
https://www.karamangundem.com/karaman-gayr-i-muslimleri-karaman-tarihinden-makale,848.html
Yeni tespit ettiğimiz vesikalara göre Karaman’ın eski Gayr-I Müslimlerine dair bilgiler şöyledir:
Orada da belirtildiği gibi, Karaman’ın yerli Gayr-I Müslimleri Rum değil, Ermeni idi. 1500’lü yılların başında yapılan tahrirlere göre Larende (yani Karaman) şehrinde muhtelif mahallelere dağılmış olarak yaşayan 32 hane ve yaklaşık 150 nüfus yaşamaktaydı.
Aşağıdaki tablolarda da görüleceği üzere 1840’da Osmanlı Devleti’nin yaptığı ilk nüfus sayımına göre yine Larende’de muhtelif mahallelerde yaşayan 142 hane ve yaklaşık 610 nüfusun tamamı Ermeni idi.
Özellikle Yunanistan’daki Karamanlis ailesinin Larendeli olduğuna dair rivayetler doğru değildir. Karaman İdadisi muallimlerinden Hasan Hüsnü Bey’in de belirttiği ve Osmanlı Arşivi kayıtlarına göre Larende Rumları 1800’lü yılların sonuna doğru özellikle Kayseri (Talas)’den gelmişlerdir.
Yine millî mücadele yıllarında Karaman bölgesinde çetecilik yapan Gayr-I Müslimler de tamamen Ermeni çeteleridir.
1840’da Larende (Karaman) Şehrinde yaşayan Ermeni Nüfus
Mahalle |
Hane sayısı |
Erkek Nüfus Sayısı |
Tahminî Toplam Nüfus |
Köhne Bedestan |
3 |
5 |
10 |
Külhan |
21 |
46 |
92 |
Gazi Dükkan |
13 |
24 |
48 |
Çeltek |
4 |
8 |
16 |
Abbas |
7 |
21 |
42 |
Mansurdede |
3 |
8 |
16 |
Ammi Hoca |
1 |
3 |
6 |
Seki Çeşme |
4 |
10 |
20 |
Koçak Dede |
25 |
45 |
90 |
Say |
17 |
35 |
70 |
Hatib |
11 |
24 |
48 |
Şeyhler |
9 |
15 |
30 |
Ahi Osman |
18 |
51 |
102 |
Fenari |
6 |
10 |
20 |
Toplam |
142 |
305 |
610 |
1915’de Larende (Karaman) Şehrinde yaşayan Ermeni Nüfus
Mahalle |
Hane sayısı |
Erkek Nüfus |
Kadın Nüfus |
Ammi Hoca |
4 |
21 |
29 |
Şeyhler |
5 |
27 |
17 |
Topucak |
5 |
14 |
16 |
Şam Pazarı |
6 |
25 |
26 |
Fenari |
9 |
27 |
19 |
Seki Çeşme |
11 |
24 |
14 |
Abbas |
12 |
23 |
29 |
Say |
19 |
51 |
33 |
Ahi Osman |
20 |
48 |
45 |
Külhan |
21 |
51 |
56 |
Koçak Dede |
22 |
64 |
39 |
Gazi Dükkan |
25 |
73 |
58 |
Hatib |
25 |
50 |
48 |
Toplam |
184 |
498 |
429 |
184 |
927 |
1915’te Karaman’da Yaşayan Rum Nüfus
Mahalle |
Hane Sayısı |
Erkek Nüfus |
Kadın Nüfus |
Dahhak |
3 |
10 |
8 |
Say |
7 |
12 |
14 |
Gazi Dükkan |
3 |
7 |
8 |
Şah Ruh |
1 |
5 |
6 |
Fenari |
4 |
7 |
15 |
Külhan |
10 |
20 |
15 |
Toplam |
28 |
61 |
66 |
28 |
127 |