NEVAİ VİLAYETİ
Özbekistan’dan ayrılıp Buhara’ya doğru giderken Nevai’nin şehrini gezip görmeden olmaz.
NEVAİ, Özbekistan’ın en genç şehirlerindendir. Önceleri kasabayken 1960 yılında inşa edilmiş başkent Taşkent’te 360 km uzaklıktadır.
ALİ ŞIR NEVAİ
Nevai Türk diline çok önem veren, Türkçeyi en yüksek bir sanat dili olarak gören ve bunu işlemeye çalışan bir alim, bilgin, devlet adamıdır.
“Bağrıma, ey ayrılık dikeni! Her zaman saplanma
Ey gönül! yüz eziyet gelse; göze başkasını alma.
Bin bela yüzlense ey can! Yardan ayrılma.
Olsa yüz bin canım al ey hicran! Lakin kılm.
Yarımı benden cüda, yahut beni ondan cüda”
Nevaî; Türkçe’mi edebi dil olarak kullanmayan, Türkçeyi yetersiz bulan dönemindeki çağdaşlarına hep çatmış ve onları eleştirmiştir.
BEYAZIT BESTAMİ Hz.
Ziyaretinde bulunduğumuz diğer bir mekan, Beyazidi bestami hazretlerinin makamı. Nevâî vilayeti Kızıltepe ilçesi bistam köyünde adına yapılmış olan güzel bir yer.
Türk Cumhuriyetlerine gezerken karşılaştığımız en büyük sorunlardan birisi de maalesef dil konusu.
Aynı ırkı, aynı kültürleri taşıyan bizlerin Türk dünyasında tercümanlar aracılığı ile anlaşması ne kadar acı geliyor insana.
Cennet mekan; İsmail Gaspıralı Dilde birlik, Fikirde birlik, İşte birlik derken yıllar önce dili birinci sıraya koymasındaki önem burada karşımıza çıkıyor.
Gezilebilecek en güzel yerlerden birisi Hazreti Ali Şir Nevai cami medresesidir. Ayrıca Ali Şir Nevai parkınıda gezip görmeden geçmeyin.
Bu güzel şehirde geleceğimizi önceden bilen bir Özbek halk müziği korosu bizlere harika bir müzik ziyafeti sundu. Hareketli ve kıvrak müzikler eşliğinde bolca eğlenip yorgunluk attık.
Gujduvan şehri ayrıca Özbekistan’ın en önemli çanak çömlekçilik sanatının üretiminin yapıldığı ve dış ülkelere gönderildiği yerdir. İpek yolu üzerinde bulunan bu şehirde özellikle seramik ustalığının el sanatlarının ayrıcalıklı olarak yapıldığını işlendiğini gezerken görmek mümkün.
Özbekistan’da yedi pirler dediğimiz Pirlerin beş tanesi Buhara şehrinde bir tanesi Semerkant'ta bir tanesi de Tirmizi de yani Buhara’ya yakın Gujduvan’dadır.
ABDÜL HALİK GUCDUVANİ Hz.
Yedi altın Silsile nin altıncı halkasından olan bu zat adına mükemmel bir medrese cami ve harika bir minareyle karşılaşırsınız.
Abdül Halik insanlar için şöyle der.
“Gafil insanlarla sohbet etmekten aslandan kaçar gibi kaçınız der”.
Babası imam malik hazretleri soyundan gelen, Malatyalı Abdülcemil efendidir. Rivayete göre tahtından olan ve Malatya şehrinden çıkarılan zamanın sultanının tahta geri dönmesini sağlar. Mükafat olarak da sultanın kızıyla evlendirilir. Abdül Cemil efendiye rüyasın da, Hızır aleyhisselam ona bir erkek çocuğunun olacağını müjdeler ve adını Abdülhalik koymasını söyler. Bir müddet sonra dünyaya gelen ve adını Abdülhalik olarak koyan bu aile Buhara yakınlarındaki küçük bir kasaba olan Gicduvan’a hicret eder.
Her konuda örnek bir şahsiyet olarak yetişen ve ilim gören Abdulhalik hazretlerinin isminin sonuna yaşadığı şehir olan Gucdivan eklenir.
Yine Buharaya doğru giderken Nevayi vilayetinde Selçuklu dönemine ait bir kervan saraya rastlıyoruz.
Cengizhan Seferleri sırasında buraya da gelerek taş üstünde taş koymuyor, maalesef Selçuklu kervansarayını da yıkıp talan ediyor. Nevayi vilayetindeki bu tarihi Selçuklu kervansarayını da görmeden geçmeyin.
Devamı gelecek...