Tensip zaptı, mahkemenin ilk duruşma görülmeden önce düzenlediği bir tutanaktır. Mahkeme dava dilekçesindeki zorunlu unsurların bulunup bulunmadığını araştırıp tespitini sağlar. Tensip zaptı, davanın açıldığı mahkeme tarafından düzenlenmekte olup varsa dava dilekçesinde eksik olan hususların giderilmesi, ilk duruşma tarihinin bildirilmesi ve duruşmaya getirilmesi gereken dosya ve belgelerin istenmesini sağlar. Tensip zaptının düzenlenmesi kısaca ön hazırlık olarak davanın ilk duruşmasına kadar neler yapılması gerektiğini bildirmekte olan mahkeme belgesi şeklinde tanımlanır. İlk duruşmaya kadar mahkemeye götürmeniz gereken veya mahkemece sizden istenen başka bir dosya veya belge varsa tensip zaptında yer alacaktır.
Ağır ceza mahkemeleri, asliye ceza mahkemeleri, çocuk ağır ceza mahkemeleri ve çocuk mahkemelerinde Cumhuriyet Savcılığı tarafından iddianamenin hazırlanması ve mahkemenin iddianameyi kabul etmesi ile tensip zaptı hazırlanır. Hazırlanan tensip zaptı ile ilgililere duruşma gününün bildirilmesi ve araştırılması ve incelemesi gerekli görülen hususlarda gerekli işlemlerin yapılmasına karar verilir. Ceza mahkemelerinde tensip zaptı hazırlanması, iddianamenin kabul edilmesinden sonra dosyanın ilgili mahkemeye geldiğini ve ceza mahkemesinde görülecek ilk duruşma öncesi yapılması gerekenlerin mahkemece belirlendiği anlamına gelmektedir. Soruşturma sonucu açılan ceza davanızda tensip zaptı düzenlenmesiyle müşteki, mağdur ve sanığa iddianame ekli açıklamalı çağrı kâğıdı çıkarılarak duruşma günü ve saati bildirilir. Tensip zaptı hazırlanarak genellikle duruşma günü ve ön hazırlılar taraflara bildirilmektedir. Bazı durumlarda tensip zaptında duruşma gününe yer verilmemesi mümkündür.
Hukuk davalarında (boşanma davası, iş davası, tazminat davası, nafaka davası vs.) tensip zaptında yazılı hususların dikkatle okunması gerekir. Tensip zaptı ile hâkim dosyada araştırılması gereken bazı delillerin getirtilmesi için ilgili yerlere müzekkere yazdırabilir. Basit yargılama usulünün uygulandığı davalarda tensip zaptıyla birlikte duruşma günü de tayin edilir.
Tensip zaptı, ilgili mahkemenin hâkimi tarafından hazırlandığından dolayı bazı durumlarda hâkimin dosyanın ön hazırlık aşamalarına bağlı olarak duruşma günü belirlemek istemesi sebebiyle duruşma gününün belirtilmediği durumlar da söz konusu olmaktadır. Tensip zaptında yer alan hususların layığıyla yerine getirilmemesi halinde hak kayıplarının yaşanması söz konusu olabilmektedir.