Hitap Nedir: Hitap bir konuşma esnasında karşımızda ki kişiye bir amaç doğrultusunda saygı sevgi vb. duyguları ifade etmek için kullanılan vurgulu sözcüklerdir.
Konuşmaya başlamak, bir konuya girmek için kullanılan cümlelerdir. Hitap şeklini etkileyen etmenlere baktığımızda: kullanılan dil, içinde bulunulan durum, karşımızda ki kişinin konumu gibi durumlar etkili olur. Hitap karşımızda ki kişinin ilgisini çekmek, etkili bir iletişime başlamak, saygımızı belirtmek gibi sebeplerden ötürü tercih edilmektedir. Hitap olarak kullanılan cümle sosyal olarak da kişileri yansıtmaktadır. Karşımızda ki kişi ile aramızda ki mesafe ve konumu belirtmenin yanı sıra o kişiye verdiğimiz değeri de ifade eder. Hitap ederken kullandığımız kelimeler arasında soyadı mesleğini yansıtan unvanlar statü belirten ön adlar kullanılmaktadır .Yaş ,statü , karşımızda ki kişi ile olan samimiyet derecemiz de hitap şeklini etkileyen faktörler arasındadır .
HİTAP ŞEKİLLERİ NELERDİR
1) Ad Türünden Hitap Şekilleri: Türkçe dilbilgisi yapısında kullanılan sen ve siz olmak üzere iki çeşit ikinci şahıs zamiri bulunmaktadır. Konuşan ve karşısında ki dinleyicinin ilişkilerinde ki konuma göre uygun görülen hitap şekli seçilmelidir. Bunun yanı sıra saygı ve kibarlık nezaket göstergesi olarak ‘’ siz ‘’hitabı kullanmak uygun olacaktır. Siz hitabı bize çok yakın olmayan saygı ifade yönü yüksek olan bir hitap şeklidir .
2)Eylem Türünden Hitap Şekilleri: Bu hitap şekillerinde fiil çekimleri ile alakalıdır. Türkçede bulunan fiiller hitap edeceğimiz kişinin statüsü ve konumuna göre ölçülü bir tavırla kullanılmalıdır.
3)İsim Türünden Hitap Şekilleri:
-Kişilerin isimleri
-Yakınlık dereceleri (Akrabalık)
-Saygı ifade eden hitaplar
-Sevgi sözcükleri isim türü hitapları kapsamaktadır.
Türkçe de akrabalık ilişkilerinde özel adlar hitap olarak kullanılmaz. Anne, baba, abla, abi, teyze, amca dayı, hala, dede, nine kullanılan hitap şekilleridir. Arkadaşlık ilişkilerinde kullanılan hitap şekillerine baktığımızda samimiyet ve yakınlık derecemize göre isim kısaltmaları kullanılabilinmektedir. Örneğin Fatma yerine (Fatoş) Mustafa yerine( Musti) vb. kullanımlara rastlamak mümkündür. Hitap şekilleri yaşanılan yere göre de farklılık göstermektedir. Bazı yerlerde eşlere (hanım- Bey) hitapları kullanılırken bazı bölgelerde (Hatun-Efendi) gibi kelimeler kullanılmaktadır.
Hitap Şekillerinin Kullanıldığı Diğer Alanlar
-İş Hayatında Kullanılan Hitap Şekilleri
-Resmi Yazışmalarda Kullanılan Hitap Şekilleri
(Devam Edecek)