Herkese merhaba!

İlk yazımız hem erken çocukluk dönemi hem okul dönemi hem de ergenlik döneminde; hem bireysel hem de toplumsal boyutta önem taşıyan bir konuyla ilgili olacak. Bu yazıyı okuyan anne-babalardan aşağıda yazılanlara geçmeden önce kendi kendilerine çocuklarının sorumluluk sahibi olup olmadıklarını sormalarını istiyorum. Benzer şekilde gençlerden de kendi çocukluklarını ve şu anlarını düşünmelerini istiyorum. Gerçekten sorumluluklarımızı biliyor ve yerine getiriyor muyuz?

Pek çok anne-baba, okul dönemi ve ergenlik dönemindeki çocukları için “Ben söylemezsem ödevlerini yapmıyor, ders çalışmıyor”, “Odanı topla, kitaplığını düzenli tut diyorum, beni dinlemiyor.”; daha küçük yaşlarda çocuğu olanlar ise “Oyun oynadıktan sonra hiçbir zaman oyuncaklarını toplamıyor.”, “Hala kıyafetlerini bana giydirir, yemeğini bana yedirtir.” şeklinde şikâyetlerde bulunur. İstenilen, beklenen davranışları göstermeyen çocuk “sorumsuz” olarak nitelendirilirken, ebeveyn ve çocuk arasında çatışma çıkmaktadır. Aslında sorumluluk sahibi çocuk yetiştirmek hiç de o kadar zor değildir. Nasıl mı?

Her şeyden önce en temelde anne-babanın kendi sorumluluklarını yerine getirdiği, doğru rol-model olduğu, herkesin görev ve sorumluluklarının açık ve net olduğu ailelerde yetişen çocuklar sorumluluk sahibi olur. Ancak çocuğun yerine onun rahatlıkla yapacağı işleri anne-baba kendi işi gibi düşünür ve yaparsa, dün çocuğun yapması gerektiği söylenen işi yarın anne-baba (örneğin, aceleleri olduğu için ya da çocuk yorulmasın diye vb.) kendisi yaparsa çocukta sorumluluk duygusu gelişimi sekteye uğrar.

Bunların yanında anne babalar çocuklarını yetiştirirken çocuklarının isteklerini, ihtiyaçlarını görmezden gelip kendi bildiklerinden şaşmadıkları zaman, çocuğun bir birey olduğunu kabul etmeyip  ‘Hayır’ dediğinde onu dinlemeyen anne-babalar da çocuklarının bu anlamda gelişimini olumsuz etkilemektedir. Örneğin; daha acıkmadan doyurmak, üşümediğini söylediği halde ısrarla giydirmek, çocuk söylemeden tüm ihtiyaçlarını karşılamak sorumlu davranışların azalmasına sebep olmaktadır. İstek ve iradesi göz ardı edilen, karar vermesine izin verilmeyen, her zaman onun yerine karar verilen çocuklarda sorumluluk davranışı gelişmediği görülmektedir.

ÇOCUĞUNUZUN SORUMLULUK DUYGUSUNU NASIL ARTTIRABİLİRSİNİZ?

  • Çocuğa neyi, nasıl, ne zaman yapacağını açık, net ve yaşına uygun bir şekilde anlatın.
  •  Çocuğa sorumluluk verirken yaşına ve fiziki durumuna dikkat edin.
  •  Anne baba olarak verdiğiniz sözlerin arkasında durarak örnek olun.
  •  Aşırı koruyucu davranmayın.
  • Çocuğun hata yapabileceğini, hataların ona tecrübe kazandıracağını kabul edin.
  • Yerine getirdiği işlerle ilgili onu onaylayın.
  • Çocuklar bazen kuralları denemek ister. Onların bu deneyimlerinin doğal sonuçlarına katlanmasına izin verin.
  • Sorunlarını onun adına çözmeyin. Yaşına uygun şekilde yardımcı ve destekçi olun.

Cansu Küçüködük kimdir?

Ankara’nın Polatlı ilçesinde büyük bir ailenin en küçük çocuğu olarak dünyaya geldim. İlkokul ve ortaokul eğitimimi 13 Eylül İlköğretim Okulu’nda ve lise eğitimimi Polatlı Anadolu Öğretmen Lisesi’nde tamamladım. 2008 yılında hedefim olan Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü kazandım. 2012 yılında bölüm ikincisi olarak lisans eğitimimi bitirdim ve ardından Hacettepe Üniversitesi Klinik Psikoloji Yüksek Lisans programına kabul edildim. Aynı yıl hocalarımın referansıyla Ankara Büyük Kolej’de psikolog olarak çalışmaya başladım.
Yüksek Lisans eğitimim boyunca Bilişsel Davranışçı Psikoterapi Uygulamaları süpervizyonu kapsamında danışan görüşmeleri, yetişkin psikopatolojisi ve psikolojik değerlendirmeleri, çocuk ve ergen psikopatolojisi ve psikolojik değerlendirmeleri temel olmak üzere pek çok eğitimden geçtim. Prof. Dr. Ferhunde ÖKTEM danışmanlığında “3-5yaş Arası Anaokuluna Giden Çocuk Ve Annelerinin Ayrılma Kaygıları İle Annelerin Bağlanma Biçimleri Ve Çocukların Davranışları Arasındaki İlişki: Bilişsel Esnekliğin Aracı Rolü” konulu tezimle birlikte eğitimimi tamamladım.
Uzmanlık eğitimimin ardından iki yıl Ankara’da özel bir kreş ve gündüz bakımevinde Sorumlu Müdür Yardımcısı ve Psikolog olarak çalıştım. Bu süreçlerde kendimi geliştirmek adına pek çok eğitim ve seminerlere katıldım. Bunların başında Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde (ODTÜ) Prof. Dr. Hürol FIŞILOĞLU’ndan almış olduğum Aile ve Evlilik Terapisi Eğitimi ve çeşitli kurumlardan almış olduğum gelişim ve değerlendirme testleri ile deneyimsel oyun terapisi eğitimi gelmektedir.
Meslek hayatımı ve çalışmalarımı Karaman’da kurucusu olduğum Bulut Psikolojik Danışmanlık Merkezi’nde sürdürmekteyim.


Cansu Küçüködük
Uzman Klinik Psikolog -Bulut Psikolojik Danışmanlık Merkezi'nde Kurucu Psikolog
Sorularınız ve İletişim İçin;
http://www.bulutpsikoloji.com/
Adres    : Atatürk Bulvarı No:22/6 (30 Metrelik Yol Garanti Bankası Üstü)
e-posta : [email protected]

Tel: 0850 885 1255