Kuraklık etkilerinin çiftçilere vereceği zararlar yavaş yavaş ortaya çıkması ile yetkililerde biraz kıpırdanma olmaya başladı arpaya buğday gibi tarım ürünlerindeki üretim kayıplarının ortaya çıkmasından sonra elmalara da verdiği ürün kayıpları meydana geldiği anlaşılınca yetkililer harekete geçerek alternatif ürünler üretmek için bir çaba içerisinde oldukları görülüyor.

Maalesef kuraklığın mutlaka bir gün Karaman havzasını kurutacağını düşünmeden tarım politikamızı gelişen iklim şartlarına vizyonsuzluk nedeniyle yirmi yıl önce yapacağımız alternatif tarım ürünlerini daha yeni yeni yapmaya başladık ama nerede konferans salonlarında bizim çiftçimiz gözü ile görmediği eline almadığı bir ürüne sahip çıkmaz.

Dört yıldır köyüm Taşkale’de alternatif ürün tanıtımı için çabalıyorum ama hiçbir yetkili sen kimsin ne yapmaya çalışıyorsun diye soran olmadı.

Ne mi? Yapmaya çalışıyorum köylümün köyü terk etmemesi ve insan onuruna yakışır bir hayat sürmesi için çabalıyorum.

İŞTE ATERNATİF ÜRÜNLER

Aromatik bitkiler deyince yüzlerce çeşit sayılabilir; ancak her bir çeşit bitkinin yetişebilmesi için iklim şartları, toprak yapısı gibi her türün kendine has özelliklerine uygun ortamların mevcut olması gerekmektedir.

Alternatif ürünler İklim koşullarına ve toprak yapısına uygun ürünlerin başında Lavanta, Altın otu (ölmez çiçeği güneş çiçeği)ilk akla gelmektedir. Özellikle dağ köylerimizde verimsiz 3. 4 sınıf verimsiz kuru hafif, Kireç oranı zengin topraklarda yetişen can suyundan başka su ihtiyacı olmayan erozyonu önleyen tıbbi ve aromatik bitki türlerinden olup 15.20 yıl ömrü olan bitki çeşitleridir.

LAVANTA: (Lavandula) Latince Lavare’den gelmekte ve yıkama anlamına gelmektedir olup, aroma oranı yüksek olduğundan yıkama veya banyo suyunda kullanılmaktadır. (Lavanta ile ilgili”15 kız kandırdım bir şişe lavantaya” şarkısı dillerde dolaşır.) Lavandula özellikle Batı Akdeniz Bölgesi’ne yayılmıştır yabani olarak balkan ülkelerinde yetişmektedir ancak kültürü Bulgaristan, İngiltere, ABD ve Kuzey Afrika ülkelerinde yapılmaktadır. Ülkemizin çoğu bölgesinde erezyon yolu ile topraklarımızı kaybetmekteyiz, lavanta fazla su gereksinimi olmadığından ve çok yıllık bir bitki olduğundan dikimine daha ağırlık verilmelidir. Araştırmalara göre Türkiye’de yaklaşık 30 milyon dekar tarım arazisi atıl durumdadır. Buralarda buğday, arpa ve diğer ürünlerin yetişmediği yerlerde yetiştirilebilecek bir bitki olması nedeniyle büyük bir potansiyel mevcuttur ülkemizde; Bulgaristan 100 yılı aşkın süredir lavanta üretiminde tekel durumundadır ve ekonomisinin %70 bu bitkiden ibarettir, akademik ve enstitü kurarak dünyada tekel durumdadır.

Lavanta 20-60 cm boylanabilen Haziran,Temmuz aylarında çiçek açan yarı çalımsı çok yıllık bir bitkidir 60 cm derinlere giden kazık bir köke sahiptir çok çeşidi mevcuttur ancak ekonomik değeri ve yağ oranı bakımından en kıymetli olan Lavandula Angustifolia’dır ve bu türün en çok bilinen (sevtopolis,Dgujba,Yubileina,Hemus Raya ve Karlovo ‘dur) Dalları tüylü ve çıplak gri yeşil renktedir, çiçek başağının uzunluğu 16-20 cm olup ,genellikle 4-6 çiçek kümesinde ve her kümede 6-14 adet çiçek bulunmaktadır.

Ülkemiz ise 1975 yıllarından itibaren Isparta ve Burdur başta olmak üzere daha birçok ilimizde yetiştirilmeye başlanmıştır. Özellikle Bulgaristan’dan gelerek ülkemize Tekirdağ’a yerleşen vatandaşlarımızın kurduğu lavanta bahçeleri vasıtasıyla bütün Türkiye’ye lavanta ekimi yayılmıştır. Lavanta Vegetatif yöntemi(çelik)veya Generatif (tohum)yöntemi ile çoğaltılmaktadır ülkemizde genellikle çeliklerin köklendirilmesi ile üretilmektedir. Çelikler ise şimdilik Bulgaristan’dan ithal edilmektedir.

LAVANTA DİKİM MEVSİMİ: Öncelikle tarlanın hazırlanması pulluk ile derin bir sürüm yapılması çok yıllık ve köklerin derinlere kadar inmesi nedeniyle önemlidir Genellikle Kasım, Mart, Nisan aylarında dikilmekle beraber Kasım ayı bitkinin toprakla sağlıklı buluşması için en doğru zamandır. Dikim mesafesi ise 150 sıra arası ve 50 sıra üstü ekilmesi en uygun ölçülerdir. Dikim yaptıktan hemen sonra can suyu verilmesi çok önemlidir. Fazla suya ihtiyaç duymamasına karşın yılda üç, dört kez sulanması verimi artırmaktadır ilk yıl verim %30.ikinci yıl %60 üçüncü yıl ise %100 ulaşmaktadır hiçbir gübreye ilaçlamaya gerek yoktur ancak 2 yılda bir yanmış gübre ile daha çok verim için takviye edilmesi faydalı olur ayrıca yabancı ot ile mücadele için çapalamak gerekmektedir. Hasat zamanı ise bölge şartlarına göre Haziran ve Temmuz aylarıdır lavantalar tam çiçeklendiği zaman şafak vakti toplanması gerekmektedir. Sıcakta uçucu yağın kaybolmaması ve arılardan korunmak için gereklidir. Lavantalar iki türlü değerlendirilmektedir. Birincisi kurutma yöntemi gölge bir mekânda demet halinde tavana halka ile asılarak kurutulmalıdır.

İkincisi ise buhar Distilasyon yöntemiyle yağ elde edilmesidir. Maliyet ve kar ise maliyet olarak birinci ve ikinci yıllarda öngörülmektedir.

Tarla sürümü, köklü lavanta fidesi alımı işçilik ve çapalama olarak sıralayabiliriz. Masraf üçüncü yıldan itibaren sıfır düzeyine gelmektedir. Bir dönümden yaklaşık verime göre 300. 400 kg kuru lavanta çiçeği bir tona yakın yaş lavanta çiçeğinde ise %20-25 litre yağ elde edilmektedir. Yağın litresi 100 EURO, Kuru lavanta çiçeği ise 40 TL’den alıcı bulmaktadır. Bu ürünlerin Karaman’da rağbet görmesi halinde yüksek gelir edilmesi içten bile değildir.

Faydaları ise saymak ile bitmez kozmetik sanayi sağlık, gıda ürünleri olmak üzere bir çok alanda kullanılmaktadır. Ayrıca görsellik açısından turizme hizmet etmektedir.

Karaman’ın çeşitli bölgelerinde ekimine başlanmıştır bunlardan biriside Atatürk’ün Ata Yurdu Taşkale’dir Manazan Mağaralarının bulunduğu 5 dönümlük bir araziye 5000 adet lavavanta fidesini Kasım ayında toprakla buluşturduk Allaha şükür %95 oranında çiçeklenme oldu bu köyümüze alternatif bir gelir kaynağı olarak sunulmaktadır.